Til topps

Ferieveka i Rondane og i Dovrefjella er utvilsamt eit årleg høgdepunkt. Då er det semje om at fjell er betre enn fjord, og om at nytrekt og –steikt fjellaure er betre enn nygrilla pylse. Og så medfører slike flotte opphald i fjellheimen at me oppdaterer oss på klassiske GENI-spørsmål. Greitt til seinare bruk, noko også yngstesonen har oppdaga. Ikkje noko å seie på konkurranseinstinktet, iallfall.

Døme? Rondane har vore nasjonalpark sidan 1962, og fjellområdet har heile ti - 10 - fjelltoppar over 2000 meter. Nasjonalparken vart utvida i 2003, og dekkjer i dag eit område på 963 kvadratkilometer i Oppland og Hedmark. Den høgste toppen er Rondeslottet, 2178 moh. Mellom fjelltoppane i Rondane går markerte dalar gjennom landskapet. Den djupaste dalen er fylt av Rondvatnet (1167 moh.), ein smal innsjø mellom Storronden (2138 moh.) og Rondeslottet på den eine sida og Smiubelgenområdet på hi. Rondane har ikkje nok nedbør til at isbrear har oppstått her, men ein finn mange isbreliknande snøfonner i dalane. Huhei, slik kunnskap er kjekk å kunne skilte med i rette selskapet.

Frå Rondvassbu i enden av Rondvatnet kan ein nå alle 2000m.-toppane på mindre enn ein dag til fots. I dette sentrale området og vidare nordover er området ganske høgreist og vilt samanlikna med dei flatare platåa lenger syd.

Veslesmeden (2015 moh.) er ein steil, markant og svært synleg topp som ein best kan nå frå Rondvassbu. Toppen ligg i den vestlege delen av Rondane, som vert kalla Smiubelgen. Turen opp på Veslesmeden inneber ei samla stigning på om lag 850 m., og det er reinspikka storsteinur på toppen. Me la i utgangspunktet opp til å bruke heile dagen på turen, endå Turistforeininga tilrår denne toppturen for alle som er i brukbar form – også born. Åtte- og fjortenåringen stilte med sykkel frå parkeringa ved Spranget. Dei vaksne gjekk dei dryge fire kilometerane inn til Rondvassbu.

Aj, dette hadde me gledd oss til – for nettopp Veslesmeden var årets hovudmål med sommarveka til fjells. Og dette vart ei spesiell turoppleving; spanande og mektig i storslått natur - og bokstavleg tala 'toppa' av nokre minuttar med heilt tåkefri utsikt mot Rondeslottet og Vinjeronden (ein tur me gjekk i 2006 med eldsteson!). Sjølv om toppen etter forholda er lett tilgjengeleg, vart dette spektakulært nok sidan topplatået er smalt, lite og trongt - og stupbratt utover på tre kantar. I blesten på toppen skreiv me oss sjølvsagt inn i boka før me returnerte nedover i lia for ein betre matstogg. Prov er viktig for ekte fjellvandrarar, må vite... Energibarar og svakblanda saft kan verkeleg smake godt på toppen av leverposteiskivene. Heimturen gjekk på litt over halve tida av det me brukte opp. Otta sentrum vart deretter letta for eitt kilo smågodt til bilturen oppatt til Dovre.

Mål nr. 2 for sumarveka i fjellheimen ligg midt inne i Dovrefjella og heiter Snøhetta, 2286 moh. Lokalt Sjohechta. Dovrefjell-Sunndalsfjella nasjonalpark vart oppretta i 2002. Dovrefjell har vore eit nasjonalt symbol sidan karane på Eidsvoll i 1814 svor eiden Enige og tro til Dovre faller. Toppen ligg i Dovre kommune, og er det høgste fjellet i Noreg utanom fjella i Jotunheimen (merk: det er likevel ikkje meir enn den 32. høgste fjelltoppen i landet!). Det går fleire ruter opp, samtlege tek om lag fem timar tur/retur.

Traversen mellom hovudtoppen og Vesttoppen, 2253 moh., er ein klassisk klatretravers. -Med finare vèr kunne me vel ha teke den òg, hæ? Den betre halvdelen i heimen yppar seg for tida på desse toppturane, og no snakkar me ekte klyving i det eg vil kalle æh, steinbratt ur. -Det gjorde iallfall skiløpar Tor Arne Hetland og kona, sambuaren, dama eller kjærasten, for dei flaug forbi oss på veg opp. -Jau, men eg sa jo til han då dei fòr ifrå oss at me skulle ta dei i æh, spurten, fekk du med deg det? -Høhøhø, du er no vittig, er du... -Og så trur eg jamen at eg òg skal prøve meg med stavar neste gong, for du la vel merke til at Hetland hadde slike? Eg dristar meg frampå. -Slik som Hetland, du liksom, skjerpings no, utstyrsfrik!