Bensin og bygdeutvikling

–For det fyrste er det viktig med ei arbeidsdeling mellom dei største sentra og bygdene ikring. Me treng bedrifter med behov for høgkompetansearbeidsplassar i regionsentra. Berre slik vil me over tid leggje til rette for busetnad i bygdene rundt. Kaffidrikkande kveldsvitjar meiner å sjå litt av svaret for å få endå fleire bygder til å bløme. –Flinke, unge og velutdanna kan då slå seg ned på bygda, fordi kompetansen deira er etterspurd ikkje langt unna!

–So far, so good, men kva skal eigenleg til for at me lukkast, då? Eg prøver meg, og får respons; –Jau, ei langsiktig og systematisk utvikling av den lokale infrastrukturen. Slik kan me få eit effektivt vegsamband og eit godt utbygd kollektivtrafikktilbod som gjer det mogleg å bu utanfor, men samstundes å jobbe i sentra. Sats på transport, kommunikasjonar og breiband. Og me som har småborn set pinadø pris på breiband og ein heimearbeidsdag innimellom, det heng saman med svevn og slikt. –Sjølvsagt skal bygdene i seg sjølve også utviklast og gjerast attraktive og tilgjengelege for tilflyttarar, men alle kan truleg ikkje jobbe der, vel? Spør ho.

–Men med raskt stigande drivstoffprisar kan jo ikkje bygdependlarane drive og køyre til og frå verken Sogndal, Førde, Bergen eller Oslo i lengda. Dyrt det, meiner den kaffidrikkande, og no BT-lesande vitjaren, og bompengane her i fylket kjem berre på toppen av alt. –Sant nok, prøver eg meg, men sett i eit miljø- og klimaperspektiv er jo ein relativt høg drivstoffpris bra, er det ikkje? Og me må jo tenkje på kva som er viktigast her; Tellus sin eksistens om hundre år vs. bygdeutvikling her og no?

–Aj, denne vekst-vern-diskusjonen er jo nærast ein klisjè, og ikkje berre litt heller. Kona er trøytt av halvinspirerte seine-natta-diskusjonar, og held seg for panna. –Men høyr, literprisen på både diesel og bensin har vore over 14 kroner, og no snakkar me om at ei tolegrense er kryssa, kjem det frå kaffidama. Sist det kom til eit slags folkeleg opprør mot dyr bensin, var vel då prisen passerte ti kroner. No skjer det eit samanfall av stigande oljepris og ein auke i bensin- og dieselavgifta frå 1. juli. Ikkje bra, det!

–Høyr, isolert sett vil jo ikkje avgiftsauken påføre bilistane dei store byrdene, då. Eg reknar. –Det er vel snakk om ein hundrelapp eller tre i året om me køyrer 20.000 km. Ei berekraftig utvikling inneber ei utvikling der behova som dagens menneske har vert tilfredsstilte – utan at det øydelegg moglegheita for at framtidige generasjonar får tilfredsstilt sine behov. Det seier SN sitt klimapanel (IPCC), og dei fekk fredsprisen i fjor! Det viktige er vel nettopp å få folk til å tenkje seg om før dei set seg i bilen. No er eg på hoggen; –Og me må jo hugse på at me i Noreg har vore vande med å ha dei lægste drivstoffprisane i Europa. Om me reknar i høve lønsnivået. Med unnatak for Luxembourg får me mest bensin per utført arbeidstime.

Kaffivitjaren får siste ordet, i det me går over til annan drykk. –Den jamne bilisten brukar om lag 3,5 prosent av forbruket sitt til drivstoff. Greitt nok, det. Men det er store skilnader, gitt, og i distrikta, med dårleg utbygt kollektivtrafikktilbod, svir jo prisauken ekstra. Det er iallfall ikkje rett at me i dei verdiskapande utkantane skal lide mest! –Mindre privatbilisme i DEI STORE BYANE ville vere i tråd med tiltaka som Stortinget har samla seg om i klimaforliket. Kva gjer styremaktene for verkeleg å få det til, tru?

Herleg samanfall mellom semje på altanen og servering av iskald og søt terassevin...